झापाको अर्जुनधारा–११ का अजित भारतीका डेढ वर्षीय छोरा आश्विनलाई लामो समयदेखि ज्वरो आएको थियो । यो त्यतिवेलाको कुरा थियो, जतिवेला निजी अस्पतालले नाफाका लागि बिरामी तानातान गर्थे । लामो समय अस्पताल बसेपछि बालकको स्वास्थ्य सुधार भयो र उनलाई घर लगियो । तर, पछिल्लो समय बान्ता आउने र पखाला चल्ने भएपछि परिवारले बिर्तामोडस्थित बिर्तासिटी अस्पताल पुर्यायो । तर, डाक्टर नभएको भन्दै अस्पतालले फर्काइदियो । ‘त्यहाँबाट फर्किएपछि हामीले बी एन्ड सी लग्यौँ । त्यहाँ त झन् गेटबाटै खेदयाे । पखाला लागेको छ र बच्चा सिकिस्त छ भनेर हारगुहार गर्दा पनि अस्पताल प्रशासनले भर्ना गर्न मानेन । बिरामीका आफन्त कोषराज कटुवालले भने, ‘अहिले क्लिनिकबाट औषधी ल्याएर घरमै उपचार गरिरहेका छौँ । तर, संकटको वेला बालबालिकापट्टि सामान्य दया पनि नराख्ने अस्पताललाई सरकारले किन कारबाही गर्दैन ? हामीले जस्तै अरु कतिले दुःख पाए होलान् । सोचेर हामी चिन्तित छौँ ।’
देशमा कोरोनाको सन्त्रास बढेयता निजी अस्पतालले बिरामीलाई गेटबाटै फर्काउने गरेका छन् । छिमेकीको घरमा लड्दा कन्काई नगरपालिका–१ का चित्रबहादुर दर्जी (४०) अचेत भए । उनलाई पनि बिएन्डसी अस्पताल लगिएको थियो । तर, बिरामी अचेत छन् भनेर याचना गर्दा पनि अस्पतालले गेट खोल्न मानेन । उनका आफन्त गेटमै विलखबन्दमा थिए । कतिसम्म भने मेची अस्पतालले समेत उनीहरूको पीडा सुनेन ।
त्यसैगरी, पाल्पाको बगनासकाली गाउँपालिका–२ पोखराथोकका २० वर्षीय दामोदर कुमाल अस्पतालले उपचार नगरिदिएपछि दुई दिनदेखि घरमै थलिएर बसेका छन् । आइतबार उनलाई एक्कासि ज्वरो आयो । परिवार आत्तिए, किनभने ९ चैतमा मात्रै उनी भारतबाट घर फर्किएका थिए । उनकी आमाले बगनासकाली स्वास्थ्य संयोजक मनिराम अधिकारीलाई जानकारी गराएर छोराको उपचारमा सहयोग गर्न भनिन् ।
अधिकारीले तानसेनको युनाइटेड मिसन अस्पतालमा फोन गरे । तर, अस्पतालले ज्वरो आएको बिरामीलाई ल्याउँदै नल्याउन भन्यो । अधिकारीले भने, ‘मैले अस्पतालमा फोन लगाएँ, ज्वरोको बिरामी ल्याउन लागेको बताएँ । तर, यहाँ ल्याउँदै नल्याउनु, हामी हेर्न सक्दैनौँ भन्ने जवाफ दिए ।’
परिवार झन् आत्तियो । त्यसपछि एम्बुलेन्समा तानसेनकै लुम्बिनी मेडिकल कलेज पुर्याए । अस्पतालपरिसर पुगेपछि आमा सावित्रा एम्बुलेन्सबाट झरेर सीधै इमर्जेन्सीमा पुगिन् । नर्सलाई छोराको समस्या सुनाइन् । तर, त्यहाँ पनि व्यवहार राम्रो भएन । ‘होइन, होइन बिरामीलाई एम्बुलेन्सबाट झार्दै नझार्नुस् । हामी बाहिरै हेर्छौँ,’ नर्सको भनाइ उद्धृत गर्दै सावित्राले नयाँ पत्रिकासँग भनिन् ।
त्यसपछि एम्बुलेन्सको पछाडिको ढोका खोलेर टाढैबाट थर्मल गनले दामोदरको ज्वरो नापियो । नर्सले केही औषधि आमाको हातमा थमाइदिइन् र तत्काल फर्किन भनिन् । अस्पतालमा भोगेको अपमान सम्झिँदै सावित्राले भनिन्, ‘छोराले पिसाब लाग्यो भन्दा पनि झर्न दिएनन् । पछि चालकले जंगलतिर पुगेपछि एम्बुलेन्स रोकिदिए ।’
नयाँ पत्रिकाले बिरामीमाथि भएको अपहेलनाबारे जिज्ञाशा राख्दा मेडिकल कलेज निर्देशक डा. राजु शाक्यले अस्पतालभित्रै लगेर डाक्टरले बिरामी जाँचेको दाबी गरेका थिए । तर, नयाँ पत्रिकाको अनलाइन संस्करणमा समाचार छापिएपछि सिडिओ र जिल्लाका सांसदले अस्पतालको व्यवहारको आलोचना गरेका थिए । त्यसपछि निर्देशक शाक्यले गल्ती स्विकारेका छन् । ‘मलाई गलत रिपोर्टिङ भएको रहेछ, गल्ती भयो म माफी माग्छु,’ उनले भने ।
अस्पतालबाट फर्काइएका दामोदर भने घरमै छन् । स्थानीय तहले पनि उनको स्वास्थ्यमा चासो दिएको छैन । परिवार कोरोना संक्रमण छ कि भनेर आत्तिरहेका छन् । दामोदरबारे वडाध्यक्षलाई बुझ्न लगाएको गाउँपालिका अध्यक्ष कृष्ण बस्यालले बताए ।
चितवनको भरतपुर–१६ विजयनगरकी लीला तामाङलाई गत बिहीबार राति एक्कासि चाप्यो । ज्वरो आउने र छाती दुख्ने भयो । साथमै थिइन्, दिदी नीरा । तर, नीराले बहिनीलाई अस्पताल लैजान सकिनन् । उनले ‘समस्या परे फोन गर्नु भनेर’ चितवनका १० चिकित्सकको मोबाइल नम्बर सार्वजनिक गरेको पनि थाहा थियो । ती नम्बरमा फोन लगाइन् । तर, उठेन । एम्बुलेन्सलाई फोन लगाइन्, उठ्यो, तर बिरामी लिन आउन मानेनन् ।
शुक्रबार बिहानै उनले स्कुटरमै राखेर बहिनीलाई नारायणी सामुदायिक अस्पताल पुर्याइन् । तर, अस्पतालले डाक्टर छैन भनेर फर्काइदियो । त्यसपछि कलेज अफ मेडिकल साइन्सेस (पुरानो मेडिकल कलेज) पुर्याइन् । तर, त्यहाँ पनि ज्वरोका बिरामीको उपचार हुँदैन भनेर फर्काइदिए । आत्तिएकी नीराले बहिनीलाई भरतपुर सरकारी अस्पतालतिर दौडाइन् । अस्पतालले ‘इक्विपमेन्ट’ छैन भन्दै फेरि निराश बनाइदियो ।
तीनवटा ठूला अस्पताल चहारेर थकित उनलाई भरतपुर अस्पतालले ‘कोरोना अस्थायी अस्पताल’ लैजान भन्यो । त्यहीँ लगिन् । अस्पतालले सामान्य सोधपुछ गरेर ग्यास्ट्रिकको औषधि दिएर पठाइदिएको नीराले बताइन् ।
लीला २० फागुनमा अस्ट्रेलियाबाट आएकी थिइन् । त्यसैले ज्वरो आउँदा परिवारलाई कोरोना हो कि भन्ने डर छ । सोचेअनुसार उपचार नपाएपछि उनले मिडियामार्फत सार्वजनिक गरिन् । त्यसपछि कोरोना अस्पतालमै उनको राम्रोसँग उपचार भयो । अहिले लीलाको स्वास्थ्य ठीक भएको दिदी नीराले बताइन् ।
भरतपुर–२७ तेलौलीका युवराज महतोले पनि उपचारमा सास्ती पाएका छन् । भारतबाट आएको पाँच दिनमा अत्यधिक ज्वरो आएपछि उनलाई १४ चैतको राति स्थानीयले एम्बुलेन्स खोजेर श्रीमतीको साथमा अस्पताल पठाइदिएका थिए ।
भरतपुर मेडिकल कलेज पुगेका युवराजलाई चिकित्सकले चेकजाँच नै गरेनन् । कोरोना अस्पताल जान भनेर फर्काइदिए । तर, महतो कोरोना अस्पताल पत्ता लगाउन नसकेपछि राति नै घर फर्किए । भरतपुरबाट २४ किलोमिटर टाढाको घर उनी रातभर हिँडेर फर्किए । छिमेकी लालकृष्ण भण्डारीका अनुसार अहिले युवराज होम क्वारेन्टाइनमा छन् । उनी स्थानीय चिकित्सकले दिएको औषधि नियमित खाइरहेका छन् ।
नवलपरासीको रामग्राम नगरपालिका–१६ हुकुईका ३५ वर्षीय युवाले पनि अस्पतालले उपचार गर्न नमानेर निकै सास्ती खेप्नुप¥यो । खोकी लाग्ने, टाउको दुख्ने र ज्वरो आउने भएपछि परिवारले उनलाई चितवनदेखि बुटवल हुँदै काठमाडौंबाट फेरि बुटवलसम्म फन्को लगाउनुपर्यो ।
चैत पहिलो साता उनले सुरुमा परासीकै एक निजी अस्पतालमा उपचार गराएका थिए । त्यसपछि पृथ्वीचन्द्र जिल्ला अस्पताल पुगे । अस्पतालले प्रादेशिक अस्पताल बुटवल पठाइदियो । बुटवलले कोरोनाको आशंका भन्दै पुरानो मेडिकल कलेज चितवन पठायो । तर, उक्त अस्पतालले पनि भर्ना नगरी बिरामीलई काठमाडौं पठाइदियो ।
काठमाडौंको कलंकीस्थित एक निजी अस्पतालले शंकास्पद देखेपछि उनलाई टेकु पठाएको बिरामीका आफन्तले बताए । बिरामीको अवस्था जटिल बन्दै गएको र कुनै पनि अस्पतालले भर्ना लिन नमानेपछि आफन्तले आस मारेर पुनः घर ल्याएका थिए । घर ल्याउने क्रममा बिरामीका आफन्तले पुनः पृथ्वीचन्द्र अस्पताल परासीमा लगे । एम्बुलेन्समा ल्याएका बिरामीलाई चिकित्सकले छुनसमेत नमानेको आफन्तको गुनासो छ ।
जिल्ला अस्पतालमा आइसोलेसन वार्ड छ । तर, चिकित्सकले उपचारका क्रममा लगाउने पोसाक र अन्य सामग्री नभएको र रोग सर्ने भन्दै बिरामीलाई नहेर्ने जनाएपछि प्रमुख जिल्ला अधिकारी वासुदेव दाहाल र स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख गौरव ढकालले बुटवल अस्पतालसँग समन्वय गरेका थिए । चिकित्सकले बिरामीको उपचार नगराएको भन्दै सञ्चारमाध्यममा समाचार आएपछि प्रदेश ५ को मुख्यमन्त्री कार्यालयले चासो दियो । चार दिनको कष्टप्रद दौडधुपपछि बिरामीले अस्पताल पाए । बुटवलस्थित प्रादेशिक अस्पतालमा भर्ना भयो ।
हाल आइसोलेसन वार्डमा राखेर उनको उपचार भइरहेको छ । कोरोना परीक्षण रिपोर्ट नेगेटिभ आएको छ । उनलाई कडा निमोनिया देखिएको र डिस्चार्ज हुन केही दिन लाग्ने अस्पतालले जनाएको छ ।
जनकपुर–१६ कपिलेश्वरका २२ वर्षीय हकिकत अलि खान ज्वरो आएपछि धनुषा अस्पताल गए । तर, अस्पताल सञ्चालक डा. रामबाबु जैसवालले नै उपचार गर्न नसक्ने भन्दै फर्काइदिए । जैसवालले प्रादेशिक अस्पताल जान भनेपछि हकिकत खुरुखुरु त्यतै गए ।
जनकपुरका सबै निजी अस्पतालले ज्वरोका बिरामीलाई गेटबाटै सरकारी अस्पताल पठाइदिने गरेका छन् । ती अस्पतालले उपकरण नभएको बहाना बनाउने गरेका छन् । प्रादेशिक अस्पतालले पनि ज्वरोका बिरामी नलिएपछि समस्या परेको थियो ।
आइतबारदेखि भने प्रादेशिक अस्पतालमा ज्वरोका बिरामीको उपचार हुन थालेको छ । सामाजिक विकास मन्त्रालयले चिकित्सकको व्यक्तिगत सुरक्षाका लागि पर्सनल प्रोटेक्टिभ इक्विपमेन्ट (पिपिई) उपलब्ध गराएपछि उपचार सुरु गरेको हो । नयाँपत्रिका